Σάββατο 16 Μαρτίου 2024

Βιβλιοκριτική #1: «Η μεγάλη Χίμαιρα» του Καραγάτση

   Μια νεαρή Γαλλίδα (πήγα να γράψω «γαλοπούλα», ακόμη γελάω) γνωρίζει έναν κύριο. Λίγο καιρό μετά, βρίσκονται μαζί στο νησί του συντρόφου της. 

   Εκεί, η πρωταγωνίστρια προσπαθεί να ενταχθεί στο κλειστό αλλά πανέμορφο χωριουδάκι του άντρα της αλλά η πεθερά της (όπως όλες οι Ελληνίδες πεθερές) (πωπω αστείες που είναι οι στερεοτυπικές, σεξιστικές αηδίες) θα της κάνει τη ζωή κόλαση. 

   Το αν συμφιλιώνονται και πως, θα αφήσω να το διαπιστώσετε μόνοι σας, καθώς αξίζει να διαβάζετε την μεγάλη Χίμαιρα, αν δεν το έχετε κάνει ήδη. (Αν δεν σας πείσει ότι είναι η πέμπτη φορά που προσπαθώ να το ανεβάσω, δεν ξέρω τι θα σας πείσει).

  Το βιβλίο αυτό είναι ένα αριστούργημα. Δεν θεωρείται τυχαία από τα καλύτερα ελληνικά λογοτεχνικά έργα που γράφτηκαν ποτέ. Εκτός του ότι είναι καλογραμμένο και γεμάτο από υπέροχες περιγραφές, όπως όλα τα έργα του Καραγάτση, το ψυχογράφημα που έχει κάνει στην πρωταγωνίστρια είναι ζηλευτό ακόμα και από μοντέρνους ψυχολόγους. 

  Πραγματικά, με οποία θηλυκότητα έχω συζητήσει αυτό το βιβλίο, έχει να πει μονάχα καλά λόγια για το ψυχογράφημα της πρωταγωνίστριας. Το να είσαι συγγραφέας, πρώτα απ’ όλα, προϋποθέτει το να είσαι άνθρωπος. 

   Να έχεις ενσυναίσθηση και να ακούς τον διπλανό σου. Κι αυτό έκανε ο Καραγάτσης. Γι'αυτό κατάφερε να σπαταλήσει ολόκληρες σελίδες για τον ψυχικό κόσμο της πρωταγωνίστριας, χωρίς να γίνει βαρετός ή να μας κουράσει. 

  Αυτό το βιβλίο, όπως όλα τα καλά βιβλία, σε βάζουν σε σκέψεις. Αναρωτιέμαι, οι άνθρωποι, μεταξύ μας, έχουμε πράγματι κάτι να χωρίσουμε; Αφήστε τις βλακείες που ανακαλύψαμε για να σκοτώνουμε ο ένας τον άλλον, για να μπορούν άλλοι να πλουτίζουν με το αίμα μας. 

   Αφήστε τα αδιάφορα πράγματα, τα ασήμαντα. Πιστεύω, ότι, στην πραγματικότητα, η πρωταγωνίστρια με την πεθερά δεν είχαν τίποτα να χωρίσουν. Και ίσως το κατάλαβαν κι εκείνες. Ίσως και όχι. Εμείς, θα το καταλάβουμε ποτέ;

«Ακροβατώντας»

 Η ζωή μας, δεν είναι τίποτα παραπάνω από μια προσεκτική μελέτη της βαρύτητας. Ένα τεντωμένο σχοινί ανάμεσα στη ζωή και στον θάνατο, και επάνω του εμείς. Να ακροβατούμε, να ελπίζουμε, να κάνουμε ότι ζούμε. 

  Αλλά, πως μπορεί να ζήσει κάποιος μια γεμάτη και όμορφη ζωή (ό,τι και να σημαίνει αυτό για τον καθένα μας) επάνω σε ένα σκοινί, που, ένα λάθος μπορεί να σου κοστίσει πολύ, πολύ ακριβά; 

  Κάποιοι δένονται με σκοινιά. Θέλουν να έχουν την ψευδαίσθηση ότι εκείνοι δεν είναι πιο κοντά στον θάνατο όσο οι υπόλοιποι. Όμως, αν κοιτάξεις προς τα πάνω, θα δεις ότι, τα σκοινιά τους δεν είναι πράγματι κάπου δεμένα. Αλλά η άγνοια είναι τόσο ηδονιστική όσο και η γνώση. 

  Άλλοι φοβούνται να κάνουν ένα βήμα, αλλά η ζωή τους ξεπερνάει, τους αφήνει πίσω, τους σπρώχνει για να περάσει εκείνη. Άλλοι νομίζουν ότι το σκοινί αυτό που πατούν, δεν είναι παρά μια ιδέα και προσπαθούν να δημιουργήσουν άλλους τρόπους για να περάσουν απέναντι. Όμως πάντοτε καταλήγουν στο στόμα του κενού. 

  Η ζωή είναι μια προσεκτική μελέτη της βαρύτητας. Κι όποιος θέλει να ζήσει σωστά, πρέπει να μάθει να ισορροπεί. Και πως γίνεται αυτό; Φροντίζουμε να κάνουμε απαλές κι όχι βιαστικές κινήσεις. Φροντίζουμε να διανέμουμε το βάρος μας ισάριθμα. Σαν μια δίκαιη ζυγαριά. 

  Κι όταν κάποιος προσπαθεί να μας ρίξει από την μια πλευρά, εμείς τι κάνουμε; Διανέμουμε το βάρος μας προς την αντίθετη πλευρά. Κι όταν εμείς διανέμουμε το βάρος μας προς μια πλευρά, με σκοπό να ρίξουμε κάποιον απ' το σκοινί, πρέπει να προσέχουμε ιδιαίτερα γιατί αν καταφέρουμε να ρίξουμε τον άλλο, τότε είμαστε καταδικασμένοι να πέσουμε κι εμείς. 

  Παραδείγματα υπάρχουν πολλά. Αλλά έχω την εντύπωση πως πιάσατε το νόημα. Έχω, επίσης, την εντύπωση πως η αλληγορία μου αυτή, θα φανεί πολύ χρήσιμη σε όλους σας. Να την σκέφτεστε που και που.